تحقیق فرهنگ ایثار و شهادت

مقدمه
تمام تلاش ما در حوزه دبیرخانه شورای هماهنگی و نظارت بر امر
ترویج فرهنگ ایثار و شهادت این است که خدمتگزار بخشی از خدماتی باشیم که در
حوزه فرهنگ ایثار و شهادت انجام می شود. ما تلاش می کنیم که مجموعه وظایفی
را که بر عهده این شورا گذاشته شده، خالصانه، صادقانه و با امکانات موجود و
فضایی که حکایت از هماهنگی صمیمیت، همدلی و همراهی است به خوبی انجام دهیم
و در این زمینه گام برداریم شورای هماهنگی و نظارت بر امر ترویج فرهنگ
ایثار و شهادت در واقع طرح و آیین نامه ای بوده که توسط دولت مربوط به بند
(د) ماده ی 159 برنامه سوم توسعه تصویب شده است و نهادهای متوالی ایثارگران
و دستگاههای فرهنگی کشور در یک شورا جمع شدند و مسئولیت آن کار را به
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سپردند برای اینکه در برنامه های ترویجی و
برنامه های فرهنگی ترویج این حوزه هماهنگی های لازم بوجود آید.
اسوه های ایثار و شهادت
آنچه
را که در پیش داریم تاریخ سراسر حماسه دلاوری دیگر است که در نبردهای
مختلف، فرماندهی نیروهای اسلام را عهده دار بود و با آشوبگران و منافقان
سرسختانه مبارزه کرد و همیشه برای رفتن به جبهه پیشقدم و آماده بود.
(معقل
بن قیس) فرمانده رشید و مشاور تیزبینی برای فرماندهی کل سپاه اسلام بود و
در صحنه های نبرد با خطابه های آتشین خود، توان رزمی نیروها را بالا می
برد. او مرد جهاد و مبارزه بود و در دفاع از حاکمیت حق لحظه ای سستی نکرد
تا سرانجام به خوزعظیم شهادت نائل گشت. (معقل بن قیس) سردار بزرگ اسلام در
یکی از خانواده های قبیله ی (بنی یرموع) به دنیا آمد. وی آخرین سالهای حیات
پیامبر (ص) را درک کرد، ولی به خاطر عواملی نتوانست در محضر رسول خدا (ص)
راه یابد. دوران کودکی (معقل بن قیس) در محیطی پاک و جامعه ای اسلامی و
آکنده از این ایمان و فداکاری سپری کرد.
معقل در مکتب امام علی (ع)
پرورش یافت و با بهره گیری از تعلیمات آن بزرگوار به مقامی والا رسید.
سرداری رشید، فداکار، سخت کوش و بانفوذ و نسبت به دشمنان امام علی(ع) سخت
گیر بود. او علاوه بر اینکه شیفته و پیرو راستین مولا علی (ع) بود. در
میدانهای نبرد همانند سربازی فداکار از فرمانهای آن حضرت اطاعت می کرد.
معقل در جنگ صفین، مسئولیت بسیج مردم و مبارزه با سازشکاران و فرماندهی شش
طائفه بزرگ تمیم، زبه، رباب قریش، کنانه و اسد را بر عهده داشت. صحنه هایی
از تاریخ را که حضور متعهدانه ی او را در راستای دفاع از حق نشان می دهد می
آوریم.
بسترهای فرهنگی ایثار و شهادت
حجت الاسلام و المسلمین دکتر حمید پارسانیا
مسأله
مشارکت، ایثار و شهادت، یک عمل، فعل و رفتار انسانی است که در ظرف معانی
ای که انسان با آنها انس دارد و در حوزه ی فرهنگ و زندگی فردی و اجتماعی او
حاضر است شکل می گیرد. در این صحبت سعی می کنیم این امر را در قالب دو
فرهنگ، به صورت مقایسه ای تقدیم کنم.
فرهنگهایی که امروز به صورت قطبهای
تمدنی در رقابات با همدیگر قرار می گیرند یکی در دنیای غرب و دیگری در
دنیای اسلام است. در درون فرهنگ لایه های مختلفی وجود دارد و رفتار و اعمال
انسان که در پایین ترین بخش فرهنگ و در افق تمدن بروز و ظهور پیدا می کند
ریشه در همه ی آن لایه ها دارد. عمیق ترین لایه آن معانی هستند که در مرتبه
ی بعد به صورت هنر و ادبیات تمثل پیدا می کنند و در نهایت به صورت فعل و
رفتار اسوه های فرهنگی تجسم می یابند و مسأله مشارکت، مسأله ایثار و اوج
ایثار که شهادت است در درون هر فرهنگی از همین زمینه ها بهره می برد. در
دنیای مدرن که ابتدا بحث را در این محور به انجام می رسانیم یک معانی خاصی
در حوزه ی هستی شناسی انسان شناسی و حتی مبانی معرفت شناسی دارد که سر
سلسله این حرکت به این ابعاد باز می گردد. انسان و عقلانیتی که در آنجاست
یک تعریف ویژه ای را برای انسان و جهان به دنبال می آورد. انسان در یک هستی
طبیعی و دنیوی مورد نظر قرار می گیرد و به محاسبه گذاشته می شود و عقلانیت
در همین چارچوب هدفمند کار می کند و کنش و رفتار دیگران باید در همین
چارچوب معنا پیدا کند. اگر از خودگذشتن وجود دارد در ازای پاسخی است که در
همین فضا شکل بگیرد و پیدا شود و لذا آنجا بیشتر نوعی تعامل و مشارکت است.
تعریفی را که هابز از ایشان می دهد در فضای اندیشه ی سیاسی دنیای غرب به
صور مختلفی تداوم پیدا می کند. انسانها گرگهایی هستند که مراقب همدیگر می
شوند و بالاخره باید با یک نظام بیرونی در محاسباتی که دارند تعامل کنند.
این حوزه عقلانیت پیش از این کشش ندارد و اگر انسانی بخواهد از خود بگذرد و
به نفع دیگری ایثار کند «و یوثرون علی انفسهم و لو کان بهم خصاصه» یعنی
این گونه رفتار را اگر بخواهد انجام دهد در چارچوب عقلانیت مدرن تفسیرپذیر
نیست و باید نوعی فریب یا نوعی تقلب باشد …